Sprawozdanie z uroczystości...
Danuta Piotrowska
z lewej: Bogusław Piotrowski i Todd Sergeant z radia 2NUR FM, który relacjonował na żywo to szczególne wydarzenie
Danuta i Bogusław Piotrowscy
Wystąpił też polonijny zespół folklorystyczny Lajkonik z Sydney...
__________________________________________
Relacja z uroczystości 80-lecia powstania bazy wojskowej oraz 70-lecia obozu dla emigrantów w miejscowości Greta, Hunter Valley.
Greta, to mała miejscowość, położona w rejonie Hunter Valley, 40 km od Newcastle.
Gdy Australia przystąpiła do II-giej wojny światowej, rzad australijski podjął decyzję o wybudowaniu nowej bazy wojskowej w celu koncentracji w niej jednostek wojskowych i szkolenia nowych rekrutów na wypadek wojny z Japonią. W tym celu dokonano przymusowego wykupienia ziemi od farmerów w okolicach miejscowości Greta i w kilka miesięcy pózniej powstała tam jedna z najwiekszych baz wojskowych w Australii.
W 1949 roku teren bazy przygotowano na potrzeby emigrantow, masowo przybywających z Europy do nowej Ojczyzny. Początkowo byli to emigranci z Litwy, Łotwy, Estonii, Ukrainy, Jugosławi i Czechosłowacji. Na początku lat 50-tych dołączyli do nich Polacy, Włosi, Węgrzy, Holendrzy, Austriacy, Niemcy i Rosjanie.
Wszyscy przybywający tam mężczyźni byli zobowiązani do podpisania z przedstawicielami rządu umowy, o podjęciu zatrudnienia i kontynuowania go przez okres conajmniej dwóch lat, a z otrzymywanego wynagrodzenia płacenia czynszu oraz kosztów utrzymania ich rodzin. Na miejscu obozu znajdował się punkt werbunkowy do pracy na terenie całej Australii.
Nie znający języka emigranci byli zatrudniani głownie przy budowie dróg, wycinaniu drzew, ścinaniu trzciny cukrowej, budowy linii kolejowych czy realizacji projektu Snowy Mountains Scheme. Obóz był podzielony na dwie części: Silver City i Chocolate City, a nazwy pochodziły od koloru materiałów użytych do budowy barakow mieszkalnych: galwanizowanej stali oraz brązowego drewna nasączonego olejem.
Zarząd nad podobozami pełnili urzędnicy australijscy. Na terenie podobozów mieściły się szkoły, kantyny, kaplice oraz szpital. Warunki bytowania były typowo żołnierskie: prycze i koce i wspólna kantyna, gdzie wydawano posiłki. Od 1949 roku do 1960 roku na terenie obozu schronienie znalazło ponad 100 tysięcy osób z Europy. W 1980 roku teren obozu został sprzedany na aukcji i wrócił w ręce farmerów.
W dniach 9-10 listopada 2019 roku na terenie byłego obozu dla emigrantow odbyły się uroczystości, na które przybył His Excellency General the Honourable Governer- General David Hurley z małżonka Her Excellency Mrs Linda Hurley oraz towarzyszącymi im przedstawicielami jednostek wojskowych.
Uroczystości rozpoczęły się paradą wojskową z udziałem Royal Australian Navy Band, wojska, weteranów wojennych oraz przedstawicielami wszystkich europejskich krajów, z ktorych emigranci przebywali w obozie.
Polskę reprezentowała Pani Halina Paczynski, ktora przybyła do obozu mając cztery latka, a której wspomnienia można przeczytać w załączonym artykule. Po części oficjalnej rozpoczęły się występy muzyczne z udziałem orkiestry wojskowej oraz zespołów ludowych. Polskę reprezentował zespół Lajkonik, którego występ zakończył się gromkimi brawami.
To nie był jedyny akcent polski. Ubrane w tradycyjne polskie ludowe stroje panie częstowały gości faworkami i pączkami, zaś na stoiskach można było nabyć takie rarytasy, jak wycinanki, kalendarze, wianki, ciupagi czy stroje ludowe. Jednakże największą popularnością cieszyło się polskie piwo i niemieckie bułki z kielbasa i kiszoną kapustą.
Odwiedzając pawilon, w którym znajdowały się pamiątki i zdjęcia byłych emigrantów doznałam wielu wzruszeń, widząc śmiejących, a także płaczących emigrantów, ktorzy przybyli tutaj aby odnowić wspomnienia z lat dzieciństwa, a którym towarzyszyły dorosłe dzieci i wnuki. Wiele osób rzucało się sobie w ramiona, rozpoznając swoich rówieśników ze szkoły czy placu zabaw.
Na terenie byłego obozu można było rownież obejrzeć zgromadzone tam militaria, które słuzyły armii przez dzesieciolecia, a także porozmawiać z żołnierzami służącymi dzisiaj w armii i weteranami.
Uroczystości były na bieżąco transmitowane przez lokalną stację radiową Newcastle 2NUR- FN przez jej znanego prezentera Todd Sergeant. Ponad 8 tysięcy osób, ktore odwiedziły teren byłego obozu były też świadkami pięknych pokazów lotniczych, występów miejscowych muzyków countryi testowania win z lokalnych winiarni.
Pogoda dopisała i humory również, co można zobaczyć na załączonym video. (Polecam rownież film australijskiej produkcji pt.Silver City z udziałem polskiej aktorki Gosi Dobrowolskiej)
Danuta Piotrowska
_________________________________________________________________________________
Greta Migrant Camp 70th anniversary weekend: Three women share their stories
Ojciec Paczyńskiego, Zygmunt, był jeńcem wojennym, schwytanym wraz ze 140 000 żołnierzami polskimi, po upadku Warszawy w 1939 r.
Matka Paczyńskiego, Alina, była Niemką. Zrzekła się obywatelstwa, by poślubić Zygmunta „kosmitę”, pod koniec II wojny światowej, tym samym czyniąc ich oboje przesiedleńcami.
reprezentowała polskich emigrantów na uroczystościach w Greta.
__________________________________________________________________________________________
Historia...
_________________________________________________________________________________
Foto z uroczystości: Danuta i Bogusław Piotrowscy i zespół Lajkonik
I nasz wspaniały sydnejski zespół folklorystyczny Lajkonik!
