___________________________________
1 października 1936 r. zwodowano kontrtorpedowiec ORP Błyskawica.
Jego wykonawcą była firma J. Samuel White & Co. z Cowes na angielskiej wyspie Wight.
Matką chrzestną okrętu została Cecylia Raczyńska, żona ambasadora Polski w Londynie.
Jednostkę czekał jeszcze okres testów zakończony 1 października 1937 r.
Po podniesieniu polskiej bandery 25 listopada 1937 r. załoga niszczyciela pod dowództwem komandora por. Tadeusza Podjazd-Morgensterna, wypłynęła do Gdyni, gdzie 1 grudnia 1937 r. została uroczyście powitana.
50 lat temu, 30 września 1970 roku zmarł we Wrocławiu aktor Zdzisław Karczewski.
To do niego do Ameryki udali się Pawlak i Kargul. Wcześniej odwiedził Polskę po ziemię, którą ich matka przywiozła w woreczku z Krużewnik, a którą chciał posypać swój grób w Detroit.
Wykreował wiele ról filmowych i teatralnych, był także reżyserem, związał się z Teatrem Dramatycznym.
_______________________________________________________________
To do niego do Ameryki udali się Pawlak i Kargul. Wcześniej odwiedził Polskę po ziemię, którą ich matka przywiozła w woreczku z Krużewnik, a którą chciał posypać swój grób w Detroit.
Aktor spoczął na Cmentarzu Osobowickim.
Poza aktorstwem był też świetnym lekkoatletą, w 1923 roku został Mistrzem Polski w biegu na 800 metrów. Pozostawił po sobie (oczywiście poza nieślubną córką miss Shirley Gladys Wright...) bogatą spuściznę filmową.
---
Urodził się w 1903 roku w Warszawie. W młodości zainteresował się sportem. Poza Mistrzostwem Polski w biegach był także trzykrotnym wicemistrzem Polski i trzykrotnie brązowym medalistą w trójskoku, chodzie i sztafecie a także akademickim wicemistrzem świata w sztafecie.
W latach 30-tych zainteresował się aktorstwem.
Poza aktorstwem był też świetnym lekkoatletą, w 1923 roku został Mistrzem Polski w biegu na 800 metrów. Pozostawił po sobie (oczywiście poza nieślubną córką miss Shirley Gladys Wright...) bogatą spuściznę filmową.
---
Urodził się w 1903 roku w Warszawie. W młodości zainteresował się sportem. Poza Mistrzostwem Polski w biegach był także trzykrotnym wicemistrzem Polski i trzykrotnie brązowym medalistą w trójskoku, chodzie i sztafecie a także akademickim wicemistrzem świata w sztafecie.
W latach 30-tych zainteresował się aktorstwem.
W czasie okupacji grał w jawnych i tajnych teatrach warszawskich, potem pracował jako kelner w kawiarni „U Aktorów” (1943-1944).
W 1944 roku, po upadku powstania warszawskiego, został wywieziony do Badenii-Wirtembergii, gdzie pracował jako robotnik w kopalni.
W lipcu 1945 roku powrócił do Polski, a w 1947 przeprowadził się do Wrocławia.
Wykreował wiele ról filmowych i teatralnych, był także reżyserem, związał się z Teatrem Dramatycznym.
W 1967 roku Sylwester Chęciński zaproponował mu rolę Jana "Johna" Pawlaka w komedii "Sami Swoi", dzięki czemu na trwale zapisał się w pamięci widzów.
______________________________________________________________
„Moja droga Matuś! (…) Dzisiaj, a właściwie jutro wczesnym rankiem (o godz. 4.36) pójdę na śmierć. Jest godz. 10.00. Siedzę w celi takiej, jak każda inna w innym więzieniu. Był już u mnie ksiądz ze spowiedzią i przyjdzie jeszcze z Komunią św. (…). Jestem w dobrym nastroju i mam nadzieję, że odwaga nie opuści mnie aż do końca. Nie będziecie potrzebowali się mnie wstydzić. Sądziłam właściwie, że będę mogła jeszcze napisać do Was po polsku, ale nie wolno mi (…)." -
„Moja droga Matuś! (…) Dzisiaj, a właściwie jutro wczesnym rankiem (o godz. 4.36) pójdę na śmierć. Jest godz. 10.00. Siedzę w celi takiej, jak każda inna w innym więzieniu. Był już u mnie ksiądz ze spowiedzią i przyjdzie jeszcze z Komunią św. (…). Jestem w dobrym nastroju i mam nadzieję, że odwaga nie opuści mnie aż do końca. Nie będziecie potrzebowali się mnie wstydzić. Sądziłam właściwie, że będę mogła jeszcze napisać do Was po polsku, ale nie wolno mi (…)." -
fragmenty ostatniego listu Ireny Bobowskiej do matki na kilka godzin przed śmiercią (Berlin - Ploetzensee, 26 września 1942 r.)
27 września 1942 r. zamordowana przez Niemców w więzieniu Plötzensee na modłę średniowieczną, przez ścięcie.
Aresztowana przez gestapo 20 czerwca 1940 r.
Była więziona w Forcie VII w Poznaniu, w więzieniu we Wronkach, w Berlinie (Alt-Moabit, więzienie dla kobiet przy Barnimstr., Berlin - Ploetzensee).
Na śmierć została skazana 24 sierpnia 1942 r.,
27 września 1942 roku, o godzinie 4.36, stanęła przed gilotyną więzienia Plötzensee.
Do końca zachowała spokój, choć sama zapewne nie była w stanie podejść pod ostrze. Irena Bronisława Bobowska w dzieciństwie chorowała na chorobę Heinego – Medina, była sparaliżowana, poruszała się na wózku.
W uzasadnieniu wyroku podano m.in., że „od stycznia do maja 1940 r. Bobowska pisała artykuły o sytuacji politycznej i militarnej, wyrażała opinie, że złe obecnie położenie Polski polepszy się, gdy Anglia i Francja pokonają Niemcy, że Polska odniesie wówczas zwycięstwo i będzie jeszcze większa, niż ustalono to w traktacie wersalskim, że Polska znowu zmartwychwstanie”.
Irena Bobowska "Nenia " jak mówili na nią przyjaciele, urodziła się 3 września 1920 roku w Poznaniu. Pochodziła z patriotycznej rodziny polskiej, harcerka , poetka , członek poznańskiej organizacji konspiracyjnej podczas hitlerowskiej okupacji.
W tajemnicy przed rodzicami Irena zgłosiła krótko przed wojną swoją gotowość do bycia „żywą torpedą”. Uzasadniała to następująco: „Nie mogę inaczej z moim kalectwem ojczyźnie się przysłużyć, zatem powzięłam wiadome już teraz rodzicom postanowienie, od którego nic już mnie nie odwiedzie”
W lutym 1940 roku została zaprzysiężona do POZ, dostała pseudonim „Wydra”.. Była wydawcą podziemnej gazetki „Pobudka” – organu Poznańskiej Organizacji Zbrojnej (potem Wojskowej Organizacji Ziem Zachodnich). Nenia opracowywała wieści, spisywane z nasłuchu zachodnich stacji i przygotowywała je na matrycach do powielania. Gdy kolportowała pismo po mieście, ukrywała je pod siedzeniem inwalidzkiego wózka.
Aby dodać sobie otuchy pisała wiersze .We Wronkach powstał jej najbardziej znany utwór, który niósł później wsparcie i siłę więźniom obozów koncentracyjnych:
"Bo ja się uczę największej sztuki życia:
Uśmiechać się zawsze i wszędzie
I bez rozpaczy znosić bóle,
I nie żałować tego, co przeszło,
I nie bać się tego, co będzie!
Poznałam smak głodu
I bezsennych nocy (to było dawno),
I wiem, jak kłuje zimno,
Gdy w kłębek chciałbyś skulony
Uchronić się od chłodu.
I wiem, co znaczy lać łzy niemocy
W niejeden dzień jasny,
Niejedną noc ciemną.
I nauczyłam się popędzać myślami
Czas, co bezlitośnie lubi się dłużyć,
I wiem, jak ciężko trzeba walczyć z sobą,
Aby nie upaść i nie dać się znużyć
Nie kończącą zda się drogą…
I dalej uczę się największej sztuki życia:
Uśmiechać się zawsze i wszędzie,
I bez rozpaczy znosić bóle,
I nie żałować tego, co przeszło,
I nie bać się tego, co będzie!"
(Fort VII, Poznań)
Ten wiersz Ireny Bobowskiej - Neni stał się mottem żołnierek Armii Krajowej.
14 września 1925 roku w Hrubieszowie urodził się Wiktor Zin - polski architekt, profesor Politechniki Krakowskiej, ale przede wszystkim autor popularnego przed laty cyklu telewizyjnego "Piórkiem i węglem".
Boguś
____________________________________________________________
12 września 1683 roku Jan III Sobieski pokonuje Turków pod Wiedniem. Dzięki odsieczy wiedeńskiej cywilizacja europejska zostaje uratowana.
Jak zwycięstwo to i łupy. Do niedawna, w latach 1946-2010 w Krzeszowie na Dolnym Śląsku znajdowały się tkaniny oraz fragment namiotu tureckiego zdobytego pod Wiedniem przez króla Polski.
Jak to możliwe? W 1946 roku wraz wysiedlonymi Polakami z obecnych Kresów do Krzeszowa przybyły siostry Benedyktynki. Zakonnice prowadziły nieprzerwanie przez ponad 300 lat klasztor we Lwowie. Pod koniec XVII wieku przełożoną zakonu była ciotka Jana III Sobieskiego. Król przed wyprawą poprosił zakonnice o nieustanną modlitwę za powodzenie zbrojnej wyprawy, od której zależały losy Europy.
Po zwycięstwie Sobieski nie zapomniał o wsparciu duchowym klasztoru, podarował siostrom w dowód wdzięczności kilkanaście zdobycznych namiotów dostojników tureckich, które przyjechały wraz z siostrami prawie 300 lat później na Dolny Śląsk.
Po 2010 roku ze względu na potrzeby związane z konserwacją tkanin oraz ekspozycją, "wiedeńskie pamiątki" z Krzeszowa zostały podarowane przez klasztor do Muzeum w Wilanowie gdzie można je dzisiaj zobaczyć na ekspozycji. Wcześniej wielokroć zdobiły ikonę Matki Boskiej Krzeszowskiej oraz klęcznik, teraz zdobią portret króla Jana III Sobieskiego.
___________________________________________________________
12 WRZEŚNIA 1941 ROKU W LESIE W POGÓRSKIEJ WOLI KOŁO TARNOWA , ZOSTAŁA ROZSTRZELANA HELENA MARUSARZÓWNA.
MISTRZYNI SPORTÓW NARCIARSKICH, KURIER TATRZAŃSKI, ŻOŁNIERZ ZWZ-AK O KRYPTONIMIE „ZAGRODA".
Helena Marusarzówna urodziła się 17 stycznia 1918 r. w Zakopanem. Wychował się w rodzinie góralskiej, jako córka Heleny, z domu Tatar, i gajowego Jana Marusarza. Miała pięcioro rodzeństwa – trzy siostry:: Zofię, Bronisławę i Marię oraz braci: Jana i Stanisława. Wszyscy interesowali się narciarstwem, tak więc i Helena już w dzieciństwie wykazywała duże zainteresowanie tym sportem. Od 1925 r. uczennica zakopiańskiej Szkoły Powszechnej przy ul. Nowatorskiej.
Trudne warunki materialne rodziny nie pozwoliły jej kontynuować nauki w szkole średniej. W 1935 r. wstąpiła do klubu narciarskiego, gdzie mogła rozwijać swoje sportowe pasje. Na sukcesy nie trzeba było długo czekać. Już w 1936 i 1937 r. zajęła I miejsce w Mistrzostwach Polski w kombinacji alpejskiej. Także w 1937 r. zajęła I miejsce w zawodach o Mistrzostwo Podhalańskiego Związku Narciarskiego. W 1938 r. zajęła I miejsce w slalomie i kombinacji alpejskiej w Narciarskich Mistrzostwach Polski.
W Międzynarodowych Zawodach Narciarskich w Feldbergu zajęła zaszczytne II miejsce, przegrywając o ułamek sekundy z Christel Crauz. Był to niestety ostatni start w jej karierze.
Od września 1939 r. uczestniczyła w polskim ruchu oporu, pełniąc rolę tajnego kuriera komórki „Zagroda” Oddziału Łączności Konspiracyjnej KG SZP-ZWZ do bazy „Romek” w Budapeszcie (baza kurierska mieściła się w Budapeszcie przy ulicy Donati 12), przenosząc pocztę i przeprowadzając przez Tatry i Słowację wielu ludzi, uchodzących spod okupacji niemieckiej na Węgry. Działalność kurierska wymagała od narciarki nie tylko doskonałej sprawności fizycznej, znajomości tras górskich, ale przede wszystkim ogromnej siły woli, odwagi i odporności psychicznej.
Od wiosnę 1940 r. wielu kurierów zostaje zdemaskowanych przez Niemców. Mimo „wsyp” kolejni kurierzy nie rezygnują ze swojej pracy, przenosząc cenną konspiracyjną dokumentację poza granice okupowanego kraju.
Helena Marusarzówna została zatrzymana przez słowacką żandarmerię 25 marca 1940 r. Była więziona w Muszynie, Nowym Sączu, w zakopiańskiej siedzibie gestapo „Palace”, w Tarnowie i w Krakowie na Montelupich. Torturowana wielokrotnie, nie zdradziła jednak żadnej z konspiracyjnych informacji.
W listopadzie 1941 r. została skazana na karę śmierci za szpiegostwo. Jeszcze przez dziesięć miesięcy musiała znosić więzienną gehennę w celi śmierci.
Rozstrzelano ją 12 września 1941 r. w lesie w Pogórskiej Woli koło Tarnowa.
Po ekshumowaniu (w obecności brata Stanisława), jej szczątki uroczyście pochowano 27 listopada 1958 r. na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem.
CZEŚĆ I CHWAŁA BOHATEROM!
__________________________________________________________
11 września 1932: Śmierć lotników. W katastrofie giną sławni piloci – Żwirko i Wigura
„Nagle oderwało się skrzydło, ucichł silnik i z nieba posypały się drobne, srebrzyste płatki. Szczątki samolotu uderzyły o dwa wyniosłe świerki na skraju zagajnika (...) Na ziemi szczątki samolotu, obok, na leśnej ścieżce leżało ciało człowieka. Był martwy, zmasakrowany. Szukali drugiego. Leżał kilkanaście metrów dalej. Z kurtki wiatrówki wysunęły się dokumenty – to Żwirko” – pisał o ostatnich chwilach pilotów syn Franciszka Żwirko, Henryk.
Fotografia: Stanisław Wigura i Franciszek Żwirko. Centralne Archiwum Wojskowe. Domena publiczna.
Zofia Romanowska - na fb
„Szukajcie prawdy jasnego płomienia! Szukajcie nowych, nie odkrytych dróg... Za każdym krokiem w tajniki stworzenia Coraz się dusza ludzka rozprzestrzenia, I większym staje się Bóg!” - Adam Asnyk „Do młodych”!
182 lata temu, 11.09. 1838 r. w Kaliszu urodził się Adam Asnyk - jeden z najwybitniejszych Polskich poetów, dramatopisarz, członek Rządu Narodowego w czasie Powstania Styczniowego, działacz społeczny i niepodległościowy.
Przyszedł na świat w patriotycznej rodzinie oficera i Powstańca listopadowego. Był cudownym dzieckiem, zaczął pisać wiersze mając 10 lat. Podczas studiów w Warszawie na wydziałach leśnictwa i medycyny zaangażował się w konspirację. Uciekając przed carską policją kontynuował studia we Wrocławiu, Heidelbergu i Paryżu. Po powrocie do Warszawy i wznowieniu konspiracji został w 1860 r. osadzony w Cytadeli Warszawskiej. Zaangażował się w utworzenie Rządu Narodowego, pełniąc funkcje polityczne i wojskowe. Brał czynny udział w Powstaniu Styczniowym, co okupił aresztowaniem i ponownym uwięzieniem w Cytadeli. Klęskę Powstania i rozwianie marzeń o wolnej Ojczyźnie przypłacił ciężką depresją.
Debiutował w 1864 r. w „Dzienniku Literackim" we Lwowie. Utwory, łączące tradycje romantyczne z pozytywistycznym podpisywał ps. „Jan Stożek” lub „El…y”. Poetyckie utwory Adama Asnyka zebrane w tomach „Poezje" wydano w latach: 1869, 1872, 1880 i 1894. W kulcie wierszy Asnyka wychował się m. in. zaprzyjaźniony z poetą Henryk Sienkiewicz. Adam Asnyk jest autorem „Nad głębiami” - złożonego z 30 sonetów, dzięki któremu zyskał sławę poety-filozofa, godzącego się z życiem, doceniającego dokonania nauki i odkryć, starającego się żyć praktycznie. Stworzył też dramaty - „Bracia Lerche”, „Cola Rienzi” o tematyce społeczno-historycznej i komedię „Gałązka heliotropu”. Był autorem nowel i studiów literackich. Był mistykiem rozważającym problemy filozoficzno-religijne, co znajdowało odbicie w jego twórczości poetyckiej. Zostały też ujęte w malarski sposób przez Jacka Malczewskiego, który stworzył pełen ekspresji obraz „Portret Adama Asnyka z Muzą”.
W twórczości swej podejmował temat walki o niepodległość Ojczyzny i nawoływał współczesnych do aktywności. W lirykach stale obecna jest nuta patriotyczna. W mistrzowsko skonstruowanych strofach głosił wiarę w siłę Narodu i możliwość odzyskania niepodległości przez Polskę.
Adam Asnyk brał czynny udział w życiu społecznym i politycznym kraju - był radnym miejskim w Krakowie, posłem Stronnictwa Demokratycznego do galicyjskiego Sejmu Krajowego, wydawcą krakowskiego dziennika „Reforma”.
27 września 1942 r. zamordowana przez Niemców w więzieniu Plötzensee na modłę średniowieczną, przez ścięcie.
Aresztowana przez gestapo 20 czerwca 1940 r.
Była więziona w Forcie VII w Poznaniu, w więzieniu we Wronkach, w Berlinie (Alt-Moabit, więzienie dla kobiet przy Barnimstr., Berlin - Ploetzensee).
Na śmierć została skazana 24 sierpnia 1942 r.,
27 września 1942 roku, o godzinie 4.36, stanęła przed gilotyną więzienia Plötzensee.
Do końca zachowała spokój, choć sama zapewne nie była w stanie podejść pod ostrze. Irena Bronisława Bobowska w dzieciństwie chorowała na chorobę Heinego – Medina, była sparaliżowana, poruszała się na wózku.
W uzasadnieniu wyroku podano m.in., że „od stycznia do maja 1940 r. Bobowska pisała artykuły o sytuacji politycznej i militarnej, wyrażała opinie, że złe obecnie położenie Polski polepszy się, gdy Anglia i Francja pokonają Niemcy, że Polska odniesie wówczas zwycięstwo i będzie jeszcze większa, niż ustalono to w traktacie wersalskim, że Polska znowu zmartwychwstanie”.
Irena Bobowska "Nenia " jak mówili na nią przyjaciele, urodziła się 3 września 1920 roku w Poznaniu. Pochodziła z patriotycznej rodziny polskiej, harcerka , poetka , członek poznańskiej organizacji konspiracyjnej podczas hitlerowskiej okupacji.
W tajemnicy przed rodzicami Irena zgłosiła krótko przed wojną swoją gotowość do bycia „żywą torpedą”. Uzasadniała to następująco: „Nie mogę inaczej z moim kalectwem ojczyźnie się przysłużyć, zatem powzięłam wiadome już teraz rodzicom postanowienie, od którego nic już mnie nie odwiedzie”
W lutym 1940 roku została zaprzysiężona do POZ, dostała pseudonim „Wydra”.. Była wydawcą podziemnej gazetki „Pobudka” – organu Poznańskiej Organizacji Zbrojnej (potem Wojskowej Organizacji Ziem Zachodnich). Nenia opracowywała wieści, spisywane z nasłuchu zachodnich stacji i przygotowywała je na matrycach do powielania. Gdy kolportowała pismo po mieście, ukrywała je pod siedzeniem inwalidzkiego wózka.
Aby dodać sobie otuchy pisała wiersze .We Wronkach powstał jej najbardziej znany utwór, który niósł później wsparcie i siłę więźniom obozów koncentracyjnych:
"Bo ja się uczę największej sztuki życia:
Uśmiechać się zawsze i wszędzie
I bez rozpaczy znosić bóle,
I nie żałować tego, co przeszło,
I nie bać się tego, co będzie!
Poznałam smak głodu
I bezsennych nocy (to było dawno),
I wiem, jak kłuje zimno,
Gdy w kłębek chciałbyś skulony
Uchronić się od chłodu.
I wiem, co znaczy lać łzy niemocy
W niejeden dzień jasny,
Niejedną noc ciemną.
I nauczyłam się popędzać myślami
Czas, co bezlitośnie lubi się dłużyć,
I wiem, jak ciężko trzeba walczyć z sobą,
Aby nie upaść i nie dać się znużyć
Nie kończącą zda się drogą…
I dalej uczę się największej sztuki życia:
Uśmiechać się zawsze i wszędzie,
I bez rozpaczy znosić bóle,
I nie żałować tego, co przeszło,
I nie bać się tego, co będzie!"
(Fort VII, Poznań)
Ten wiersz Ireny Bobowskiej - Neni stał się mottem żołnierek Armii Krajowej.
________________________________________________________
Chociaż nie pochodził z Krakowa ,to właśnie z tym miastem wiąże się spora część jego działalności i pracy zawodowej.
Był także twórcą scenografii do spektakli i oper, autorem prac plastycznych ( akwarele )
oraz licznych publikacji naukowych, książkowych i prasowych.
Zin był autorem wielu projektów architektonicznych i konserwatorskich, między innymi: odtworzenia odkrytych piwnic w wieży ratuszowej w Krakowie i przebudowy architektonicznej organów w cudownej kaplicy na Jasnej Górze.
Był także twórcą scenografii do spektakli i oper, autorem prac plastycznych ( akwarele )
oraz licznych publikacji naukowych, książkowych i prasowych.
Zin był autorem wielu projektów architektonicznych i konserwatorskich, między innymi: odtworzenia odkrytych piwnic w wieży ratuszowej w Krakowie i przebudowy architektonicznej organów w cudownej kaplicy na Jasnej Górze.
Wieloletni członek rady SARP, przewodniczący Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.
Do końca życia był aktywny – zmarł nagle, gdy przygotowywał się do zajęć ze studentami Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, w której kierował Katedrą Dziedzictwa Kulturowego i Humanizacji Biznesu.
Do końca życia był aktywny – zmarł nagle, gdy przygotowywał się do zajęć ze studentami Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, w której kierował Katedrą Dziedzictwa Kulturowego i Humanizacji Biznesu.
Boguś
Jak zwycięstwo to i łupy. Do niedawna, w latach 1946-2010 w Krzeszowie na Dolnym Śląsku znajdowały się tkaniny oraz fragment namiotu tureckiego zdobytego pod Wiedniem przez króla Polski.
Jak to możliwe? W 1946 roku wraz wysiedlonymi Polakami z obecnych Kresów do Krzeszowa przybyły siostry Benedyktynki. Zakonnice prowadziły nieprzerwanie przez ponad 300 lat klasztor we Lwowie. Pod koniec XVII wieku przełożoną zakonu była ciotka Jana III Sobieskiego. Król przed wyprawą poprosił zakonnice o nieustanną modlitwę za powodzenie zbrojnej wyprawy, od której zależały losy Europy.
Po zwycięstwie Sobieski nie zapomniał o wsparciu duchowym klasztoru, podarował siostrom w dowód wdzięczności kilkanaście zdobycznych namiotów dostojników tureckich, które przyjechały wraz z siostrami prawie 300 lat później na Dolny Śląsk.
Po 2010 roku ze względu na potrzeby związane z konserwacją tkanin oraz ekspozycją, "wiedeńskie pamiątki" z Krzeszowa zostały podarowane przez klasztor do Muzeum w Wilanowie gdzie można je dzisiaj zobaczyć na ekspozycji. Wcześniej wielokroć zdobiły ikonę Matki Boskiej Krzeszowskiej oraz klęcznik, teraz zdobią portret króla Jana III Sobieskiego.
MISTRZYNI SPORTÓW NARCIARSKICH, KURIER TATRZAŃSKI, ŻOŁNIERZ ZWZ-AK O KRYPTONIMIE „ZAGRODA".
Helena Marusarzówna urodziła się 17 stycznia 1918 r. w Zakopanem. Wychował się w rodzinie góralskiej, jako córka Heleny, z domu Tatar, i gajowego Jana Marusarza. Miała pięcioro rodzeństwa – trzy siostry:: Zofię, Bronisławę i Marię oraz braci: Jana i Stanisława. Wszyscy interesowali się narciarstwem, tak więc i Helena już w dzieciństwie wykazywała duże zainteresowanie tym sportem. Od 1925 r. uczennica zakopiańskiej Szkoły Powszechnej przy ul. Nowatorskiej.
Trudne warunki materialne rodziny nie pozwoliły jej kontynuować nauki w szkole średniej. W 1935 r. wstąpiła do klubu narciarskiego, gdzie mogła rozwijać swoje sportowe pasje. Na sukcesy nie trzeba było długo czekać. Już w 1936 i 1937 r. zajęła I miejsce w Mistrzostwach Polski w kombinacji alpejskiej. Także w 1937 r. zajęła I miejsce w zawodach o Mistrzostwo Podhalańskiego Związku Narciarskiego. W 1938 r. zajęła I miejsce w slalomie i kombinacji alpejskiej w Narciarskich Mistrzostwach Polski.
W Międzynarodowych Zawodach Narciarskich w Feldbergu zajęła zaszczytne II miejsce, przegrywając o ułamek sekundy z Christel Crauz. Był to niestety ostatni start w jej karierze.
Od września 1939 r. uczestniczyła w polskim ruchu oporu, pełniąc rolę tajnego kuriera komórki „Zagroda” Oddziału Łączności Konspiracyjnej KG SZP-ZWZ do bazy „Romek” w Budapeszcie (baza kurierska mieściła się w Budapeszcie przy ulicy Donati 12), przenosząc pocztę i przeprowadzając przez Tatry i Słowację wielu ludzi, uchodzących spod okupacji niemieckiej na Węgry. Działalność kurierska wymagała od narciarki nie tylko doskonałej sprawności fizycznej, znajomości tras górskich, ale przede wszystkim ogromnej siły woli, odwagi i odporności psychicznej.
Od wiosnę 1940 r. wielu kurierów zostaje zdemaskowanych przez Niemców. Mimo „wsyp” kolejni kurierzy nie rezygnują ze swojej pracy, przenosząc cenną konspiracyjną dokumentację poza granice okupowanego kraju.
Helena Marusarzówna została zatrzymana przez słowacką żandarmerię 25 marca 1940 r. Była więziona w Muszynie, Nowym Sączu, w zakopiańskiej siedzibie gestapo „Palace”, w Tarnowie i w Krakowie na Montelupich. Torturowana wielokrotnie, nie zdradziła jednak żadnej z konspiracyjnych informacji.
W listopadzie 1941 r. została skazana na karę śmierci za szpiegostwo. Jeszcze przez dziesięć miesięcy musiała znosić więzienną gehennę w celi śmierci.
Rozstrzelano ją 12 września 1941 r. w lesie w Pogórskiej Woli koło Tarnowa.
Po ekshumowaniu (w obecności brata Stanisława), jej szczątki uroczyście pochowano 27 listopada 1958 r. na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem.
CZEŚĆ I CHWAŁA BOHATEROM!
„Nagle oderwało się skrzydło, ucichł silnik i z nieba posypały się drobne, srebrzyste płatki. Szczątki samolotu uderzyły o dwa wyniosłe świerki na skraju zagajnika (...) Na ziemi szczątki samolotu, obok, na leśnej ścieżce leżało ciało człowieka. Był martwy, zmasakrowany. Szukali drugiego. Leżał kilkanaście metrów dalej. Z kurtki wiatrówki wysunęły się dokumenty – to Żwirko” – pisał o ostatnich chwilach pilotów syn Franciszka Żwirko, Henryk.
Sławni polscy lotnicy tego dnia tuż po świcie wylecieli z Warszawy, by spotkać się z czeskimi kolegami. W okolicach Cieszyna pogoda zaczęła się nagle pogarszać, trafili na huragan. Żwirko i Wigura zginęli u szczytu sławy.
Kilkanaście dni wcześniej niespodziewanie tryumfowali w największej rozgrywanej w okresie międzywojennym imprezie lotnictwa sportowego – Międzynarodowych Zawodach Samolotów Turystycznych „Challenge” w Berlinie.
W ciągu tygodnia zrobili wielką pętlę niemal nad całą Europą – od Jugosławii i Włoch przez Francję po Szwecję. Żwirko był doświadczonym pilotem i instruktorem lotniczym – jako pierwszy odbył nocny lot nad Polską, zajął m.in. 2. miejsce w międzynarodowych zawodach Lotu Małej Ententy i Polski, pobił też światowy rekord wysokości lotu wznosząc się na wysokość 4004 m.
Wigura był przede wszystkim konstruktorem – jednym z twórców samolotów WR i RWD.
Żwirko i Wigura poznali się w 1929 r. i szybko zaprzyjaźnili.
Żwirko oblatywał nowe konstrukcje, odbyli też wspólne loty m.in. wokół Europy.
Pogrzeb pilotów odbył się w Warszawie. Jak relacjonowała 17 września 1932 r. „Gazeta Lwowska”: „Około 200 tysięcy ludzi zebrało się na drodze, którą postępował kondukt pogrzebowy, prowadzony przez biskupa polowego Galla z kościoła św. Krzyża na Cmentarz Powązkowski. Trumny wynieśli z kościoła na swych barkach koledzy bohaterskich lotników. Złożone zostały one na kadłubach samolotów”.
Fotografia: Stanisław Wigura i Franciszek Żwirko. Centralne Archiwum Wojskowe. Domena publiczna.
____________________________________________________________________
„Szukajcie prawdy jasnego płomienia! Szukajcie nowych, nie odkrytych dróg... Za każdym krokiem w tajniki stworzenia Coraz się dusza ludzka rozprzestrzenia, I większym staje się Bóg!” - Adam Asnyk „Do młodych”!
182 lata temu, 11.09. 1838 r. w Kaliszu urodził się Adam Asnyk - jeden z najwybitniejszych Polskich poetów, dramatopisarz, członek Rządu Narodowego w czasie Powstania Styczniowego, działacz społeczny i niepodległościowy.
Przyszedł na świat w patriotycznej rodzinie oficera i Powstańca listopadowego. Był cudownym dzieckiem, zaczął pisać wiersze mając 10 lat. Podczas studiów w Warszawie na wydziałach leśnictwa i medycyny zaangażował się w konspirację. Uciekając przed carską policją kontynuował studia we Wrocławiu, Heidelbergu i Paryżu. Po powrocie do Warszawy i wznowieniu konspiracji został w 1860 r. osadzony w Cytadeli Warszawskiej. Zaangażował się w utworzenie Rządu Narodowego, pełniąc funkcje polityczne i wojskowe. Brał czynny udział w Powstaniu Styczniowym, co okupił aresztowaniem i ponownym uwięzieniem w Cytadeli. Klęskę Powstania i rozwianie marzeń o wolnej Ojczyźnie przypłacił ciężką depresją.
Debiutował w 1864 r. w „Dzienniku Literackim" we Lwowie. Utwory, łączące tradycje romantyczne z pozytywistycznym podpisywał ps. „Jan Stożek” lub „El…y”. Poetyckie utwory Adama Asnyka zebrane w tomach „Poezje" wydano w latach: 1869, 1872, 1880 i 1894. W kulcie wierszy Asnyka wychował się m. in. zaprzyjaźniony z poetą Henryk Sienkiewicz. Adam Asnyk jest autorem „Nad głębiami” - złożonego z 30 sonetów, dzięki któremu zyskał sławę poety-filozofa, godzącego się z życiem, doceniającego dokonania nauki i odkryć, starającego się żyć praktycznie. Stworzył też dramaty - „Bracia Lerche”, „Cola Rienzi” o tematyce społeczno-historycznej i komedię „Gałązka heliotropu”. Był autorem nowel i studiów literackich. Był mistykiem rozważającym problemy filozoficzno-religijne, co znajdowało odbicie w jego twórczości poetyckiej. Zostały też ujęte w malarski sposób przez Jacka Malczewskiego, który stworzył pełen ekspresji obraz „Portret Adama Asnyka z Muzą”.
W twórczości swej podejmował temat walki o niepodległość Ojczyzny i nawoływał współczesnych do aktywności. W lirykach stale obecna jest nuta patriotyczna. W mistrzowsko skonstruowanych strofach głosił wiarę w siłę Narodu i możliwość odzyskania niepodległości przez Polskę.
Adam Asnyk brał czynny udział w życiu społecznym i politycznym kraju - był radnym miejskim w Krakowie, posłem Stronnictwa Demokratycznego do galicyjskiego Sejmu Krajowego, wydawcą krakowskiego dziennika „Reforma”.
Współuczestniczył w przygotowaniach do sprowadzenia prochów Adama Mickiewicza z Paryża do Krakowa. Brał udział w utworzeniu Towarzystwa Szkoły Ludowej w Krakowie. Był jednym z pierwszych członków Towarzystwa Tatrzańskiego - piewcą Tatr.
Zmarł w 1897 r. Został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce w Krakowie.
Cześć Jego Pamięci. Cześć i Chwała Polskim Bohaterom!
8 września 1950 roku w Bejrucie zmarła Hanka Ordonówna, jedna z największych gwiazd przedwojennych scen kabaretowych i teatralnych. Jej szlagiery "Na pierwszy znak" czy "Miłość ci wszystko wybaczy" należą do klasyki polskiej muzyki.
Hanka Ordonówna, a właściwie Maria Anna Pietruszyńska urodziła się w 1902 roku w Warszawie. Przez całe swe życie podkreślała swą charyzmatyczną osobowość. Nosiła wydekoltowane sukienki, a także jako jedna z pierwszych w Polsce - spodnie. Większość swoich kostiumów scenicznych zaprojektowała sama. Kapelusze nosiła na bakier, aby ukryć pod nimi bliznę po niecelnym strzale jaki zadała sobie usiłując popełnić samobójstwo, po tym jak opuścił ją ukochany Janusz Sarnecki. Stworzyła w ten sposób modę na ten typ nakrycia głowy.
Karierę rozpoczęła jako tancerka w 1915 w warszawskim Teatrze Wielkim. Od 1916 r. używała pseudonimu Ordonówna. W 1918 r. debiutowała w teatrzyku "Sfinks" jako piosenkarka. Jej talent piosenkarski i aktorski rozwinął się pod opieką pedagoga Jerzego Boczkowskiego w kabarecie "Qui pro Quo", gdzie była zaangażowana w latach 1923-1931.
zamknięciu "Qui Pro Quo" nie wiązała się na stałe z żadnym teatrem. Dawała indywidualne recitale. Występowała w wielu miastach polskich i zagranicznych, m in. w Wiedniu, Paryżu, Berlinie, Atenach, Bejrucie, Damaszku, Kairze, Rydze, w Stanach Zjednoczonych. W czasie dyrekcji Juliusza Osterwy w Teatrze Miejskim im. Słowackiego w Krakowie występowała na scenie w rolach dramatycznych.
Sama układała teksty wielu piosenek, śpiewała w kilku językach. Jest też autorką tomiku poezji "Piosenki, których nigdy nie śpiewałam" (1929).
W latach 30. występowała w warszawskich teatrzykach Banda, Hollywood, Wielka Rewia, Cyrulik Warszawski. W 1931 roku wyszła za mąż za hrabiego Michała Tyszkiewicza. Niestety rodzina wybranka początkowo nie akceptowała Ordonówny. Związek z nią uważano za typowy przykład mezaliansu.
W 1933 roku w filmie "Szpieg w masce" Hanka Ordonówna wykonała szlagier "Miłość ci wszystko wybaczy" z tekstem Julinan Tuwima. Piosenka sprawiła, że Ordonówna weszła na stałe do panteonu przedwojennych sław. Inne filmy z udziałem Ordonówny to m.in. "Niewolnica miłości" (1922), "Orlę" (1926), "Parada Warszawy" (1937). Grała też w filmach austriackich i francuskich.
W 1937 r. grała gościnnie w kabarecie Wintergarten w Berlinie. W tym samym roku ciężko zachorowała; po dłuższej kuracji zaczęła znów występować. Do wybuchu wojny śpiewała w Warszawie, w latach 1940-41 grała w Polskim Teatrze Dramatycznym w Wilnie.
W 1939 roku została osadzona na Pawiaku. Z więzienia wydobył ją mąż. Wkrótce osiedli na Wileńszczyźnie w rodzinnym majątku Tyszkiewicza - Ornianach. W latach 1940-41 Ordonówna grała w Polskim Teatrze Dramatycznym w Wilnie. Nie cieszyła się jednak długo wolnością. Najpierw sowieci zabrali jej męża, później ona sama dostała się w ręce NKWD. Wywieziono ją do łagru w Uzbekistanie. Na mocy układu Sikorski-Majski została uwolniona i wtedy zajęła się pomocą dla polskich sierot. W 1942 r. jako opiekunka dzieci polskich udała się z II Korpusem Polskim na Bliski Wschód. Uratowała, wywożąc z ZSRR, kilkaset polskich dzieci z deportowanych rodzin.
Dawała również wówczas koncerty dla żołnierzy. W czasie wojny odnowiła się jej gruźlica płuc, na którą zapadła w 1937 r. Choroba zmusiła artystkę do osiedlenia się w Hajfie, potem przebywała przez pewien czas w Indiach, wreszcie w ostatnich latach życia w Bejrucie.
W 1948 roku pod pseudonimem Weronika Hort wydała książkę "Tułacze dzieci". Wkrótce wraz z mężem przeniosła się do Palestyny. Niestety gruźlica stopniowo odbierała jej siły, choć wciąż jeszcze śpiewała i występowała.
Artystka zmarła 8 września 1950 roku w Bejrucie. Trumna z jej prochami wróciła do kraju dopiero po czterdziestu latach. Jej grób znajduje się na Powązkach.
Jako wokalistka wzięła także udział w nagraniu płyt 70a, Mira, Ogień, NOL, Żagiel ziemi, ZOL. Współpracowała z zespołami After Blues Kasa Chorych, K. G. Band i Bluesquad. Zmarła 25 października 2005 roku, z powodu udaru mózgu.
http://muzyka.interia.pl/.../piec-lat-na-drugim-brzegu...
/Marta
_______________________________________________________________________________
Cześć Jego Pamięci. Cześć i Chwała Polskim Bohaterom!
______________________________________________________________________
8 września 1950 roku w Bejrucie zmarła Hanka Ordonówna, jedna z największych gwiazd przedwojennych scen kabaretowych i teatralnych. Jej szlagiery "Na pierwszy znak" czy "Miłość ci wszystko wybaczy" należą do klasyki polskiej muzyki.Hanka Ordonówna, a właściwie Maria Anna Pietruszyńska urodziła się w 1902 roku w Warszawie. Przez całe swe życie podkreślała swą charyzmatyczną osobowość. Nosiła wydekoltowane sukienki, a także jako jedna z pierwszych w Polsce - spodnie. Większość swoich kostiumów scenicznych zaprojektowała sama. Kapelusze nosiła na bakier, aby ukryć pod nimi bliznę po niecelnym strzale jaki zadała sobie usiłując popełnić samobójstwo, po tym jak opuścił ją ukochany Janusz Sarnecki. Stworzyła w ten sposób modę na ten typ nakrycia głowy.
Karierę rozpoczęła jako tancerka w 1915 w warszawskim Teatrze Wielkim. Od 1916 r. używała pseudonimu Ordonówna. W 1918 r. debiutowała w teatrzyku "Sfinks" jako piosenkarka. Jej talent piosenkarski i aktorski rozwinął się pod opieką pedagoga Jerzego Boczkowskiego w kabarecie "Qui pro Quo", gdzie była zaangażowana w latach 1923-1931.
zamknięciu "Qui Pro Quo" nie wiązała się na stałe z żadnym teatrem. Dawała indywidualne recitale. Występowała w wielu miastach polskich i zagranicznych, m in. w Wiedniu, Paryżu, Berlinie, Atenach, Bejrucie, Damaszku, Kairze, Rydze, w Stanach Zjednoczonych. W czasie dyrekcji Juliusza Osterwy w Teatrze Miejskim im. Słowackiego w Krakowie występowała na scenie w rolach dramatycznych.
Sama układała teksty wielu piosenek, śpiewała w kilku językach. Jest też autorką tomiku poezji "Piosenki, których nigdy nie śpiewałam" (1929).
W latach 30. występowała w warszawskich teatrzykach Banda, Hollywood, Wielka Rewia, Cyrulik Warszawski. W 1931 roku wyszła za mąż za hrabiego Michała Tyszkiewicza. Niestety rodzina wybranka początkowo nie akceptowała Ordonówny. Związek z nią uważano za typowy przykład mezaliansu.
W 1933 roku w filmie "Szpieg w masce" Hanka Ordonówna wykonała szlagier "Miłość ci wszystko wybaczy" z tekstem Julinan Tuwima. Piosenka sprawiła, że Ordonówna weszła na stałe do panteonu przedwojennych sław. Inne filmy z udziałem Ordonówny to m.in. "Niewolnica miłości" (1922), "Orlę" (1926), "Parada Warszawy" (1937). Grała też w filmach austriackich i francuskich.
W 1937 r. grała gościnnie w kabarecie Wintergarten w Berlinie. W tym samym roku ciężko zachorowała; po dłuższej kuracji zaczęła znów występować. Do wybuchu wojny śpiewała w Warszawie, w latach 1940-41 grała w Polskim Teatrze Dramatycznym w Wilnie.
W 1939 roku została osadzona na Pawiaku. Z więzienia wydobył ją mąż. Wkrótce osiedli na Wileńszczyźnie w rodzinnym majątku Tyszkiewicza - Ornianach. W latach 1940-41 Ordonówna grała w Polskim Teatrze Dramatycznym w Wilnie. Nie cieszyła się jednak długo wolnością. Najpierw sowieci zabrali jej męża, później ona sama dostała się w ręce NKWD. Wywieziono ją do łagru w Uzbekistanie. Na mocy układu Sikorski-Majski została uwolniona i wtedy zajęła się pomocą dla polskich sierot. W 1942 r. jako opiekunka dzieci polskich udała się z II Korpusem Polskim na Bliski Wschód. Uratowała, wywożąc z ZSRR, kilkaset polskich dzieci z deportowanych rodzin.
Dawała również wówczas koncerty dla żołnierzy. W czasie wojny odnowiła się jej gruźlica płuc, na którą zapadła w 1937 r. Choroba zmusiła artystkę do osiedlenia się w Hajfie, potem przebywała przez pewien czas w Indiach, wreszcie w ostatnich latach życia w Bejrucie.
W 1948 roku pod pseudonimem Weronika Hort wydała książkę "Tułacze dzieci". Wkrótce wraz z mężem przeniosła się do Palestyny. Niestety gruźlica stopniowo odbierała jej siły, choć wciąż jeszcze śpiewała i występowała.
Artystka zmarła 8 września 1950 roku w Bejrucie. Trumna z jej prochami wróciła do kraju dopiero po czterdziestu latach. Jej grób znajduje się na Powązkach.
____________________________________________________________________
8 września 1944 roku w Bodzechowie urodziła się Mira Kubasińska, jedna z najlepszych polskich wokalistek bluesowo-rockowych.
W drugiej połowie lat 60-tych założyła razem z Tadeuszem Nalepą zespół Breakout. Wspólnie z Breakoutem wylansowała przeboje "Gdybyś kochał, hej", "Poszłabym za tobą", "Na drugim brzegu tęczy".
http://muzyka.interia.pl/.../piec-lat-na-drugim-brzegu...
/Marta
___________________________________________________________________
Instytut Pamięci Narodowej - na fb
30 lat temu w Warszawie zmarł Mieczysław Fogg - gwiazdor przedwojennej i powojennej estrady.Fogg był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej, w czasie której został ranny. Jego talent w 1922 roku odkrył Ludwik Sempoliński, słysząc go w czasie jednej z prób chóru w warszawskim kościele Św. Anny na Krakowskim Przedmieściu. Po sześciu latach nauki i chałturzenia, Fogg zadebiutował w słynnym Chórze Dana. Gwiazdor był pierwszym polskim artystą estradowym, którego występ, jeszcze przed wojną, nadała eksperymentalnie polska telewizja.
W czasie okupacji, za zgodą Polskiego Państwa Podziemnego, śpiewak występował w warszawskich kawiarniach otwartych dla Polaków. W tym okresie pomagał również przetrwać artystom żydowskiego pochodzenia, za co później Yad Vashem: World Holocaust Center, Jerusalem przyznał mu tytuł Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.
Będąc żołnierzem AK o pseudonimie „Ptaszek” wziął udział w powstaniu warszawskim podtrzymując na duchu zarówno żołnierzy jak i cywili, koncertując w szpitalach czy schronach.
Po wojnie krótko prowadził kawiarnię Cafe Fogg oraz wytwórnię płyt gramofonowych Fogg Record. Oba interesy zostały odebrane artyście w ramach nacjonalizacji.
W trwającej ponad pół wieku karierze wystąpił na kilkunastu tysiącach koncertów na całym świecie, a jego płyty osiągnęły nakład ponad 20 000 000 sztuk!
W czasie okupacji, za zgodą Polskiego Państwa Podziemnego, śpiewak występował w warszawskich kawiarniach otwartych dla Polaków. W tym okresie pomagał również przetrwać artystom żydowskiego pochodzenia, za co później Yad Vashem: World Holocaust Center, Jerusalem przyznał mu tytuł Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.
Będąc żołnierzem AK o pseudonimie „Ptaszek” wziął udział w powstaniu warszawskim podtrzymując na duchu zarówno żołnierzy jak i cywili, koncertując w szpitalach czy schronach.
Po wojnie krótko prowadził kawiarnię Cafe Fogg oraz wytwórnię płyt gramofonowych Fogg Record. Oba interesy zostały odebrane artyście w ramach nacjonalizacji.
W trwającej ponad pół wieku karierze wystąpił na kilkunastu tysiącach koncertów na całym świecie, a jego płyty osiągnęły nakład ponad 20 000 000 sztuk!
Kto z Was w 2020 roku słucha jego szlagierów?
